Η ελληνική οικονομία, όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, έχει βιώσει σημαντικές αναταράξεις τα τελευταία χρόνια. Αν και είναι εύκολο να προεξοφλήσει κανείς την εγχώρια κατανάλωση ως τον πρωταρχικό μοχλό ανάπτυξης του ΑΕΠ, η προσέγγιση αυτή δεν είναι βιώσιμη μακροπρόθεσμα.
Η πραγματικότητα είναι ότι η πραγματική, ουσιαστική ανάπτυξη — το είδος που αλλάζει τον κοινωνικοοικονομικό ιστό ενός έθνους — δεν μπορεί να είναι απλώς συνάρτηση της εγχώριας κατανάλωσης. Αντίθετα, πρέπει να προέρχεται από χρήματα που εισέρχονται στη χώρα από το εξωτερικό, είτε πρόκειται για ευρώ από τους Ευρωπαίους γείτονές μας είτε για συνάλλαγμα από χώρες πέραν της ηπείρου μας. Αυτή η εισροή εξωτερικού κεφαλαίου είναι αυτό που συμβάλλει πραγματικά στην ευρωπαϊκή οικογένεια και προάγει μια υγιή, αναπτυσσόμενη οικονομία.
Για να υπάρξει αυτή η ανάπτυξη, πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας προς αγαθά και υπηρεσίες με εξαγωγικό προσανατολισμό. Πρέπει να αξιοποιήσουμε τα μοναδικά μας πλεονεκτήματα και ικανότητες για να αντιστρέψουμε το εμπορικό ισοζύγιο και να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον όπου θα φέρνουμε περισσότερα χρήματα από όσα ξοδεύουμε — ένας πράγματι δύσκολος άθλος, αλλά άκρως απαραίτητος.
Όταν επιτύχουμε αυτό το πλεόνασμα, θα πρέπει να επενδυθεί πίσω στην κοινωνία μέσω δημόσιων παροχών όπως η υγεία, η εκπαίδευση και οι υποδομές. Ο τελικός στόχος θα πρέπει πάντα να είναι η ενίσχυση της συνολικής ευημερίας και ευημερίας του λαού μας.
Αναπόφευκτα, η επίτευξη αυτού του στόχου θα απαιτήσει την ενεργό συμμετοχή των ιδιωτικών επιχειρήσεων. Το καπιταλιστικό μοντέλο, το οποίο έχει διαμορφώσει τον μεταπολεμικό δυτικό κόσμο — μια κοινωνία στην οποία οι περισσότεροι Έλληνες φιλοδοξούν να ανήκουν — βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ιδιωτική πρωτοβουλία.
Οι επενδύσεις είναι ζωτικής σημασίας, αλλά πρέπει να στηρίζονται σε στέρεες βάσεις και να αποφέρουν κερδοφόρα απόδοση για τους επενδυτές. Είναι επιτακτική ανάγκη, ωστόσο, το κέρδος αυτό να μην αποβαίνει εις βάρος των δικαιωμάτων των εργαζομένων ή να μην καταφεύγει σε παράνομες πρακτικές. Πρέπει να διασφαλίσουμε μια ισορροπία όπου η επιχειρηματικότητα ευδοκιμεί, αλλά όχι υπονομεύοντας τα εργασιακά δικαιώματα ή εμπλεκόμενη στην παραοικονομία.
Ένας τομέας ώριμος για μια τέτοια ιδιωτική πρωτοβουλία είναι, κατά τη γνώμη μου, η τριτοβάθμια εκπαίδευση. Το άνοιγμα της ιδιωτικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει σημαντικά το εθνικό μας εμπορικό ισοζύγιο. Με τους εντυπωσιακούς ακαδημαϊκούς πόρους μας, το προσιτό κόστος ζωής και τον ελκυστικό καιρό, η Ελλάδα είναι σε θέση να προσελκύσει φοιτητές από όλο τον κόσμο, όπως έχουν κάνει με επιτυχία η Αγγλία και η Κύπρος.
Αυτό δε σημαίνει ότι αυτά τα ιδιωτικά ιδρύματα πρέπει να είναι κερδοφόρα, αλλά να κατ΄αντιπαραβολή με μεγάλα ακαδημαϊκά ιδρύματα στην Αμερική και την Ευρώπη, αυτά να αποτελούν μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς. Στους τομείς της εκπαίδευσης και της έρευνας, το κέρδος δεν πρέπει να είναι ο απώτερος στόχος. Αντίθετα, η εστίαση θα πρέπει να είναι η προώθηση της επιστήμης και η παραγωγή ποιοτικής έρευνας. Ωστόσο, τα οικονομικά οφέλη των ιδιωτικών ιδρυμάτων δεν πρέπει να παραβλέπονται. Οι αλλοδαποί φοιτητές θα συμβάλουν στην οικονομία μας, νοικιάζοντας τοπικές κατοικίες, ψωνίζοντας στα καταστήματά μας και ζώντας την καθημερινή τους ζωή εδώ.
Επιπλέον, αν οι φοιτητές αυτοί επιλέξουν να μείνουν και να χτίσουν τη ζωή τους στην Ελλάδα μετά την αποφοίτησή τους, θα συμβάλουν περαιτέρω στην οικονομία μας και θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος που αντιμετωπίζουμε.
Φυσικά, η διασφάλιση της ποιότητας των ιδιωτικών αυτών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων είναι ζωτικής σημασίας για την αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων που περιγράφονται παραπάνω. Η καθιέρωση ισχυρών μηχανισμών διαπίστευσης και ρύθμισης θα είναι υψίστης σημασίας. Ένας ανεξάρτητος φορέας, αποτελούμενος από εκπαιδευτικούς εμπειρογνώμονες και εκπροσώπους διαφόρων τομέων, θα μπορούσε να επιβλέπει τη διαδικασία αυτή. Ο φορέας αυτός θα είναι υπεύθυνος για τη διατήρηση αυστηρών ακαδημαϊκών προτύπων, την επαλήθευση των προσόντων των διδασκόντων, τη διασφάλιση της πρόσβασης στους απαραίτητους πόρους και την τακτική επανεξέταση της καταλληλότητας του προγράμματος σπουδών. Περαιτέρω, το όργανο αυτό θα μπορούσε να διενεργεί περιοδικούς ελέγχους για την αξιολόγηση των επιδόσεων των ιδρυμάτων και να καθιστά τα ιδρύματα υπεύθυνα για τα αποτελέσματά τους. Θα πρέπει επίσης να θεσπιστεί νομοθεσία για την προστασία των δικαιωμάτων των φοιτητών και τη διασφάλιση της τήρησης των υψηλότερων δεοντολογικών προτύπων από τα ιδρύματα. Σημαντικό είναι ότι η διασφάλιση της ποιότητας θα πρέπει να θεωρηθεί ως μια συνεχής, δυναμική διαδικασία, η οποία υπόκειται σε συνεχή βελτίωση και προσαρμογή ανάλογα με το εξελισσόμενο παγκόσμιο εκπαιδευτικό τοπίο. Τέλος, η δημιουργία μιας κουλτούρας διαφάνειας και ανοικτού διαλόγου μεταξύ ιδρυμάτων, φοιτητών και του ευρύτερου κοινού μπορεί να χρησιμεύσει ως πρόσθετος έλεγχος της ποιότητας, καθώς ενθαρρύνει τα ιδρύματα να διατηρήσουν την ακεραιότητα της φήμης τους.
Εν κατακλείδι, το επόμενο κεφάλαιο οικονομικής ανάπτυξης για την Ελλάδα θα πρέπει να προέλθει από την υιοθέτηση της εξωστρέφειας, μιας στρατηγικής με προσανατολισμό προς τα έξω που περιλαμβάνει την ενίσχυση των τομέων μας με εξαγωγικό προσανατολισμό και την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων. Αυτή η προσέγγιση δεν αντανακλά απλώς μια αλλαγή στην οικονομική στρατηγική, αλλά αντιπροσωπεύει μια αλλαγή νοοτροπίας προς την κατεύθυνση της κατανόησης και της αξιοποίησης του παγκόσμιου οικονομικού τοπίου. Ένα εξαιρετικό παράδειγμα αυτής της εξωστρεφούς προσέγγισης είναι η δυνητική επέκταση της ιδιωτικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Με την προσέλκυση διεθνών φοιτητών, μπορούμε να ενισχύσουμε την οικονομία μας και να δημιουργήσουμε ένα πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα σε διάφορους τομείς — στέγαση, λιανικό εμπόριο, υπηρεσίες και πολλά άλλα. Η στρατηγική αυτή δείχνει πώς μια εξωστρεφής οικονομική προσέγγιση μπορεί να ενεργοποιήσει καταλυτικά την ανάπτυξη και ταυτόχρονα να ενισχύσει τον πολιτιστικό ιστό της κοινωνίας μας. Καθώς ξεκινάμε αυτό το ταξίδι προς την εξωστρεφή οικονομική ανάπτυξη, είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλίσουμε την ποιότητα και την ακεραιότητα τομέων όπως η ιδιωτική εκπαίδευση. Η προσέγγιση αυτή υπόσχεται πολλά, όχι μόνο όσον αφορά την οικονομική ευημερία, αλλά και την προώθηση μιας πιο ζωντανής, ποικιλόμορφης και βιώσιμης Ελλάδας για τις μελλοντικές γενιές.